در مقابل فرسایش بایستیم، ایران رتبه اول فرسایش تشدیدی خاک در جهان - مجله سرگرمی

عباس احمدی در گفت وگو با خبرنگاران، با بیان این که در اراضی جنگل تراشی شده کشور سالانه حدود 50 الی 200 تن خاک در هر هکتار به وسیله فرسایش از بین می رود گفت: هم چنین در اراضی دیمکاری شده سالانه بین 20 الی 50 تن و در اراضی کشاورزی و مراتع حدود 10 تن خاک در هر هکتار فرسایش می یابد این در حالیست که سالانه فقط یک الی دو تن خاک در هر هکتار از اراضی ایران فراوری می گردد.

ایران رتبه اول فرسایش تشدیدی خاک در دنیا

به گفته وی، قاره آفریقا در طول یک دوره، رکورددار شدت فرسایش خاک در دنیا بود اما در مقابل این فرسایش ایستاد و آسیب های آن را کاهش داد؛ اکنون نیز آسیا به عنوان قطب فرسایش بوده و ایران دارای رتبه اول شدت فرسایش خاک در دنیا است، اما تا به امروز اقدامات اساسی برای مقابله با فرسایش خاک ایران اتخاذ نشده است.

وی با اشاره به این که متوسط فرسایش دنیای خاک چهار الی پنج تن در هر هکتار است، اعلام نمود: متوسط فرسایش سالانه خاک ایران چهار الی پنج برابر متوسط دنیای و حدود 18 تن در هر هکتار بوده و مجموعا سالانه حدود دو میلیارد تن از کل خاک های کشورمان فرسایش می یابد.

باید دام های اضافی را از مراتع خارج کنیم

احمدی با بیان این که چرای دام های اضافی، اجازه استقرار پوشش گیاهی در مراتع را نمی دهد، متذکر شد: باید چرای دام های اضافی را که اجازه استقرار پوشش گیاهی در مراتع را نمی دهد را از مراتع خارج کرد زیرا اراضی ایران، پتانسیل بالایی برای چرای دام زیاد را ندارد.

به گفته وی؛ اغلب کشاورزان ایرانی خرده مالک بوده و توانایی استفاده از روش های حفاظت خاک در اراضی را ندارند که این امر باعث عدم رغبت و تمایل افراد تحصیل نموده کشاورزی برای ورود به عرصه عملیات کشاورزی می گردد؛ اما بهترین راه چاره برای مقابله با فرسایش تشدیدی کاهش خرده مالکی اراضی و یکپارچگی اراضی است که در این راستا باید مشاغل دیگری را توسعه بدهیم.

شخم عمود بر زمین برای تمامی اراضی شیبدار مناسب نیست

وی با بیان این که اقدامات حفاظت از خاک باید به صورت ترکیبی انجام گیرد، اظهار کرد: در کشاورزی حفاظتی، شخم زمین باید به صورت عمود بر شیب انجام گیرد تا آب در داخل شیارها جمع شده و وارد خاک گردد اما این روش برای تمامی اراضی شیبدار بدون در نظر دریافت تمامی جوانب آن قابل توصیه نیست و گاهی ممکن است باعث تشدید فرسایش و حتی ایجاد خندق گردد.

این استاد دانشگاه در مورد راه چارههای مقابله با فرسایش خاک، اظهار کرد: باید مالکیت تمامی اراضی ملی معین گردد زیرا بعضی افراد سودجو با ادعای مالکیت مراتع، این اراضی ملی را یک شبه به زمین کشاورزی تبدیل نموده و باعث تشدید فرسایش می شوند.

وی متذکر شد: شرایط بحرانی خاک همزمان با آغاز کشاورزی آغاز شده است و رفته رفته افزایش یافته است و در صورت تداوم این شرایط، امکان برداشت محصول و تامین مواد غذایی مردم با مشکل روبرو بوده و شرایط قحطی به وجود خواهد آمد و در نتیجه مجبور به اتکا به کشورهای دیگر خواهیم بود.

گیاهان علفی را بیشتر فراوری کنیم

وی با بیان اینکه کشاورزان خرده مالک توانایی اقتصادی برای مقابله با فرسایش خاک را ندارند، گفت: به دلیل خرده مالک بودن کشاورزی در ایران اغلب معیشتی بوده و کشاورز فقط به فکر تامین احتیاجهای زندگی خانوده خود است و قدرت ریسک پذیری و قبول هزینه های اضافی ندارد اما می توان با استفاده از دانش بومی کشاورزان با فرسایش مبارزه کرد که در این راستا باید گیاهانی که دانه و علوفه زیادی فراوری می نماید را بیشتر کشت کنیم تا کربن بیشتری از این طریق به خاک بازگشته و موجب تقویت و مقاومت خاک در برابر فرسایش گردد.

احمدی اعلام نمود: افرادی در حوزه فرسایش به کشاورزان نسخه می نویسند تخصشان مرتبط با این زمینه نیست و به همین دلیل اقدامات اساسی انجام نمی گیرد و شاهد تشدید روزافزون فرسایش خاک ایران هستیم.

وی در مورد تغییر کاربری اراضی، اظهار کرد: در تغییر کاربری یا تبدیل مراتع به اراضی دیمکاری پوشش گیاهی طبیعی را از بین برده و فرسایش خاک حدود پنج برابر افزایش می یابد.

وی در مورد ماهیت فرسایش خاک، اظهار کرد: فرسایش یک فرایند زمین شناختی است که عکس فرایند کوه زایی و طبق قوانین ترمودینامیک عمل نموده و باعث کنده شدن و جابه جایی ذرات خاک و کاهش ناهمواری ها می گردد؛ این امر در بلند مدت حاصلخیزی اراضی، عملکرد و کیفیت گیاه را نیز کاهش می دهد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز با بیان این که چهار نوع فرسایش بادی، آبی، یخچالی و مکانیکی به وسیله باد، آب، یخچال ها و ماشین آلات ایجاد می گردد، گفت: فرسایش یک پدیده طبیعی است اما دخالت انسان در طبیعت با تسریع نابودی پوشش گیاهی باعث بروز مشکل و تشدید فرسایش می گردد زیرا پوشش گیاهی بر روی خاک به عنوان یک سپر در مقابل فرسایش عمل می نماید و نابودی آن به منزله تشدید فرسایش است.

وی در مورد عوامل تشدید فرسایش، گفت: مسائل طبیعی شامل شرایط اقلیمی و سازندهای زمین شناسی به عنوان عامل مهمی در تشدید فرسایش مطرح است؛ هم چنین مسائل فنی یا سازمانی در مواردی مانند احداث غیراصولی راه ها و تاسیسات نیز باعث نابودی پوشش گیاهی و تشدید فرسایش خاک می گردد.

وی اضافه نمود: مسائل اجتماعی نظیر ناآگاهی جامعه، خرده مالکی اراضی کشاورزی و افزایش جمعیت نیز باعث افزایش احتیاج به منابع و چرای دام در مراتع شده و از عوامل تشدید فرسایش محسوب می گردد.

salmandiar.ir: دیار سلمان | مجله گردشگری و مسافرتی

samitm.ir: مجله سامی | وبلاگ نقد و بررسی کالاها و اخبار تولیدات صنایع

sctm.ir: تیم علمی | مجله علمی و دانشگاهی، مقالات علمی